Zaterdag mocht ik weer naar een balletvoorstelling in de Stopera. En wat voor één! Het Zwanenmeer, het ballet der balletten, gedanst door “Hollands trots” Het Nationale Ballet. En dan in de uitvoering van één van Nederlands grootste choreografen, Rudi van Dantzig. Je begrijpt, mijn verwachtingen waren hoog!
Het Zwanenmeer heb ik al een paar keer gezien. Iedere keer is het weer iets bijzonders. De meest bijzondere keer was wellicht wel toen in na 6 dagen treinen in Moskou aan kwam en daar nog net het laatste kaartje kon bemachtigen voor een voorstelling in het beroemde Bolshoi Theater. Hier werd trouwens het Zwanenmeer voor de eerste keer opgevoerd, maar het was niet zo’n succes. Pas later toen het, in een geheel nieuwe versie van de choreografie, opgevoerd werd door het Tsaristisch ballet in St Petersburg, kwam er waardering.
Het Zwanenmeer is technisch een van de meest moeilijke balletten. En dat was ook te zien. Je houdt je adem in als in het derde bedrijf de zwarte zwaan haar pirouettes draait. Ze houdt gewoonweg niet meer op. Op 1spitz, ik ben na 20 de tel kwijt. En zij blijft draaien! En dan de 26 zwanen die in hun witte tutu’s de zwanenvleugels uitbeelden, zo elegant, zo strak en gelijkmatig. Maar hoog in de Stopera met het hele toneel in beeld zien we ook wat schoonheidfoutjes. Eerlijk gezegd besef ik me dat het makkelijk om daar op te letten, het ballet is razend moeilijk. Maar als de boze tovenaar een sprong maakt in de groep zwanen, ben ik even bang dat er wat hoofden zullen sneuvelen. Het gaat net goed.Eenvoud versus kapitalisme
Rudi van Dantzig heeft eigenlijk een moderne interpretatie van het Zwanenmeer gemaakt. Het verhaal kan erg ingewikkeld zijn, met een vloek die over een lieflijke dame wordt uitgesproken en zij in een zwaan verandert, een prins die een huwelijkskandidaat zoekt, de prins die misleid wordt door de tovenaar en zijn dochter in de vorm van een zwarte zwaan en zijn gelofte van trouw aan de witte zwaan verbreekt. Van Dantzig kiest ervoor in plaats van de zwaan de prins centraal te stellen.
De prins houdt niet van het hof en gaat liever om met het volk. Hij houdt van eenvoud. Daarom wordt hij zo betoverd door de witte zwaan die symbool staat voor eenvoud en reinheid. Als hij een huwelijkskandidaat moet kiezen komt de zwarte zwaan op. Zij staat met haar sensuele en krachtige houding voor kapitalisme en de hebberigheid. Zij weet de prins te verleiden met haar dansen, en als de prins beseft wat hij heeft gedaan, vlucht hij het bos in. Daar vindt hij zijn witte zwaan en zij vergeeft hem zijn fout. Maar in een gevecht met de tovenaar, die wil dat hij toch voor de zwarte zwaan kiest, sterft de prins… Geen stervende zwaan in deze versie, dus.
Ouderwets decor
Het decor is van Toer van Schayk en beeldt het kasteel van de prins en het meer in het bos uit. Gebaseerd op de stijl van de Hollandse oude meesters is het een mooi maar ouderwets aandoend decor. De kleding van de dansers past erbij, maar gezien de traditie in de Stopera van moderne decors (bij de opera!) was ik een beetje teleurgesteld. Ik denk dat juist bij een traditioneel ballet als het Zwanenmeer een zeer minimalistisch decor en kostuums heel goed zou staan. Vooral ook omdat in Van Dantzig’s versie het oude sprookje niet meer zo belangrijk is, maar de grote thema’s.
Hoe dan ook, ik ben weer betoverd. En aan iedereen, ga kijken naar deze bijzondere voorstelling. Nog een twee weken in Amsterdam en dan in het land!
Reageren? Leuk, maar graag op Calijn's Gepeins (http://calijn.blogspot.com)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten