donderdag 24 juni 2010

Eye opener

Wat zie je eigenlijk op een foto? Hoe kijk je naar een foto? Waarom is deze foto gemaakt? Wat zie je eigenlijk niet? Of wat zou je niet mogen zien? Kan dat, wat je niet mag zien, wellicht je mening veranderen?

Samen met Joris Luyendijk besprak Hans Aarsman afgelopen zondag in Paradiso nieuwsfoto’s uit de voorbije week. Eye Openers heette het. Het zaaltje was bomvol en op een scherm kwamen foto’s voorbij die Aarsman uit de stromen foto’s van de nieuwsbureaus zoals AF of Reuters haalt. Foto’s die hem om één of andere manier boeien.

Zo toonde hij ons een indrukwekkende foto van een man die zijn kind (zoon?) vast houdt in zijn verwoeste huis in Kirgizië. Samen rouwen ze om de vernietiging van waar ze ooit woonden. De foto is van grote hoogte genomen, met een telelens, vermoedelijk uit een helikopter. “Waarom denk je dat?”, vraagt Luyendijk. Aarsman: “Ik voel dat aan deze foto.” Vermoedelijk door het vertekend perspectief van de muren. Het is de blik van iemand die duizenden foto’s per week langs ziet komen en beoordeelt. Wat hem raakt is de intimiteit van het moment van vader en kind.

Als je zoveel foto’s van gruwelijkheden in de wereld ziet, ga je ook op zoek naar humor. Een vrouw staat in een vluchtelingenkamp, naast haar een bed zonder matras en geen dak erboven. Maar wacht, wat zien we daar onder het bed, in de schaduw van de foto? Aarsman vergroot de foto voor ons uit en er blijkt een man onder het bed te zitten. Hij lijkt te grijpen naar iets. Of duikt hij weg omdat hij niet op de foto wil?

Of de bijzondere foto van een vrouw die Kirgizië ontvlucht met een baby. Zij stapt van de ene muur op de andere en een man helpt haar door haar baby over te nemen. “Waarom vlucht deze dame met stilettohakken en enorme puntschoenen?”, vraagt Aarsman zich af. Hij vergroot de foto en haar gezicht is perfect opgemaakt. Maar de omgeving, het niemandsland tussen de grens van Kirgizië en Oezbekistan is niet de plek waar je op stiletto’s en met de perfecte make-up zou rondlopen.

Luyendijk concludeert dat de man die de baby aanpakt onmogelijk de vader van het kind kan zijn. “Dat doet een vader anders.” “Inderdaad” voegt Aarsman toe, “aan zijn kleding te zien is hij van een andere klasse, veel goedkoper gekleed”. Iemand uit het publiek suggereert dat het een chauffeur is, gevraagd om haar naar familie te brengen, nu het door de onrust te gevaarlijk voor haar en het kind wordt. Iedereen kijkt gefascineerd naar haar ene voet die overstapt naar de volgende muur. Valt ze er niet tussen, haalt ze het wel?

Deze foto staat vandaag in de Volkskrant in de rubriek de Aarsman Collectie, pagina 52/53.
Klik op de foto voor een vergroting.

Met humor, enig cynisme en vooral met een scherp oog analyseerden Luyendijk en Aarsman een stapel foto’s. Na de zomer gaan ze door. Ondertussen kun je ook Aarsmans’ observaties volgen op Twitter of via zijn columns onder de naam Koekerd op Photoq.


Reageren? Leuk, maar graag op Calijn's Gepeins (http://calijn.blogspot.com)

Geen opmerkingen:

Een reactie posten